“Keban Yusuf Ziya Paşa Camisi ve Külliyesi” kitabı, özel bir programla basına tanıtıldı

Yusuf Ziya Paşa Camisi

Elazığ / Muhabir TR

11 yaşında Keban’dan ayrılan Emekli Albay Sabit Bilgin tarafından Keban’a vefa duygusuyla hazırlanan ve onun vefat etmesi üzerine yeğeni Levent Bilgin tarafından yeniden gözden geçirilerek yayımlanan “Keban Yusuf Ziya Paşa Camisi ve Külliyesi” isimli kitap, düzenlenen özel bir programla basına tanıtıldı.

Elazığ’ın Keban İlçesine bağlı Kallar Mahallesi’nde bulunan ve 1789 yılında yapımına başlanıp 1794 yılında ibadete açılan 224 yıllık tarihî Yusuf Ziya Paşa Camisi’nin onarım çalışmaları devam ediyor. Caminin 2018 yılının sonunda yeniden ibadete açılması bekleniyor.

Tanıtım programı

“Keban Yusuf Ziya Paşa Camisi ve Külliyesi” kitabının Keban Öğretmenevi Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen tanıtım programına, Elazığ Valisi Çetin Oktay Kaldırım, Keban Kaymakamı Hayrettin Baskın, Keban Belediye Başkanı Fethiye Atlı, İzzetpaşa Vakfı Başkanı Prof. Dr. Necip İlhan, Gazeteci Bedrettin Keleştimur  ve davetliler katıldı.

Levent Bilgin, programda yaptığı konuşmada, amcası Sabit Bilgin’in vefatından sonraki 2 yıl içerisinde, kitabın metnini 9 kere gözden geçirdiğini belirtti. Bilgin, 2017 yılının Aralık ayında yayınlanan kitabın, Elazığ bölgesinde bir külliyeyi inceleyen ilk kitap olma özelliğini taşıdığını kaydetti.

Tanıtım programının ardından protokol mensupları, Yusuf Ziya Paşa Camisi ve Külliyesi’nde devam eden restorasyon çalışmalarını incelediler.

Caminin tarihi ve mimarî özellikleri

Osmanlı sadrazamlarından Yusuf Ziya Paşa tarafından yaptırılan caminin inşasına 1789 yılında başlanmış. Cami, 1794 tarihinde tamamlanarak ibadete açılmış.

Cami, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün restorasyon çalışmaları kapsamında ibadete kapatılarak onarılmaya başlanmış.

Yûsuf Ziyâ Paşa’nın Erzurum valiliği sırasında yaptırdığı külliye, bir avlu etrafında cami, medrese, kütüphane, çeşme ile bunların biraz uzağında türbe, çeşme ve hamamdan meydana gelmektedir. Bu yapılardan medrese günümüze ulaşmamıştır. Ayrıca külliyede yeri tam olarak tesbit edilememekle birlikte vaktiyle bir hanın da olduğu bilinmektedir. Cami Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1965-1966 yıllarında restore edilmiştir. Arazinin eğiminden dolayı teraslanmış bir avlu üzerinde cami ve kütüphane yer almaktadır.

Cami, Osmanlı mimarisinin merkezî planlı yapılarının gelişmiş örneklerinden birisi olarak kabul ediliyor. Son cemaat yeri, birbirine bağlanmış beş sütun ve yarım sütunlu beş bölümden oluşuyor. İbadet alanına, basık kemerli bir kapı aracılığıyla giriliyor.  Cami, ince dört sütun ve sekiz köşeli kasnak bir kubbe üzerine oturtulan merkezî bir kubbeye sahip. Mermerden yapılmış olan mihrap ve minberi, yöresel taş işçiliğinin güzel bir örneğini yansıtıyor.

Caminin kapısının üzerinde talik yazı ile yazılan bir kitabe bulunuyor. Kitabede, yapının Yusuf Ziya Paşa tarafından yaptırıldığı belirtiliyor.

Yusuf Ziya Paşa Külliyesi’nin cami, şadırvan ve kütüphanesi aslına uygun bir şekilde restore edilip çevre düzenlemesi yapıldıktan sonra, 2018 yılının sonuna kadar yeniden ibadete açılması bekleniyor.